از عوامل اساسی در رشد فرهنگ اجتماعی، همکاری و تعاون همه افراد و تعامل آنان است باید هر کسی، زندگی دیگری را همسان زندگی خود تلقی کند؛ در جهت رفع مشکل آن گام بردارد، همان گونه که برای گره گشایی امور خویش اقدام می کند چنانکه امام صادق علیه السلام می فرماید:
احلل لاخیک المسلم ما تحب لنفسک (196)؛
آنچه را برای خود می خواهی، برای برادر مسلمانت بپسند.
این توجه و تعاون اجتماعی در زندگی پیامبر گرامی اسلام علیه السلام جلوه خاصی داشته است؛ هم به دوستان کمک می کرد، هم مددکار خویشان خود بود. مثلاً در سال قحطی به یاری عموی خود ابوطالب شتافت و سرپرستی علی علیه السلام را پذیرفت (197). همچنین در خانه سازی به عبدالله بن جدعان یاری کرد (198)
از این رو، در فرهنگ اسلامی در زمینه یاری کردن به دوستان ایمانی سفارش زیادی شده است که جلوه های گوناگونی دارد؛ از امداد مادی گرفته تا جنبه های معنوی مثل ادخال سرور و دلجویی را در بر می گیرد که هر یک در جای خود ارزشمند است. بدین جهت در روایات دینی به زوایای مختلف یاری و نصرت اشاره شده است که نمونه هایی را یاد آوری می کنیم.
1- پیامبر گرامی اسلام صلی اللَّه علیه و آله فرمود:
من اعان مومنا نفس الله – عزوجل – عنه ثلاثا و سبعین کربه، واحده فی الدنیا و ثنبین و سبعین کربه عند کربته العظمی؛ حیث یتشاغل الناس بانفسهم؛ (199)
هر که مومنی را یاری کند، خداوند متعال، هفتاد و سه بلا و گره زندگیش را برطرف خواهد کرد که یکی از این گشایش ها دنیوی و بقیه در هنگامه قیامت زمان بزرگترین گرفتاری است؛ همان روزی که همگان به فکر نجات خویشند!
2- رسول اکرم صلی اللَّه علیه و آله می فرماید:
ان احب الاعمال الی الله – عزوجل – ادخال اسرور علی المومنین؛ (200)
از بهترین اعمال نزد خداوند بزرگ، خرسند ساختن دل های اهل ایمان است. آری، یاری دوستان ایمانی عبادت برتر است. از سوی دیگر، کوتاهی و کم توجهی به امور و حوائج آنان خیانت به خدا و رسول اکرم صلی اللَّه علیه و آله شمرده شده است؛ رسول اکرم صلی اللَّه علیه و آله فرمود:
من سعی فی حاجه لاخیه فلم ینصحه، فقد خان الله و رسوله؛ (201)
کسی که در راه برآوردن نیاز برادرش تلاش کند، ولی در خیر اندیشی کوتاهی ورزد، به خدا و پیامبرش خیانت کرده است. (202)
برگرفته از کتاب تربیت نبوی
http://www.ghadeer.org/Book/1315/207747