دوران کودکی و نوجوانی بهترین و مناسبترین زمانی است که پدر و مادر فرزند خود را با اخلاق و آداب اسلامی آشنا سازند. زیرا در این دوره کودک، فقط پدر و مادر و محیط خانواده خود را می شناسد و باصطلاح گوش و چشم او بسته است و تنها تحت پوشش شخصیت خود تغذیه روحی و فکری می شود، در این برهه روح کودک فوق العاده حساس و اثر پذیر است و چون دوربین فیلم برداری همه رفتارها را در خود ضبط می کند و بتدریج در دراز مدت آنچه را که دیده، انجام می دهد. اگر پدر و مادر در این دوره در تربیت فرزند سهل انگاری کنند و خود عملا الگوی تربیتی شایسته ای برای کودکان خویش نباشند و تنها به امر و نهی های خشک و خالی اکتفا کنند، کودکان بی تأثیر از چنین توصیه های توخالی، به رفتارها و خلقیات نامطلوب گرایش خواهند یافت و در بیرون از خانه با الگوهای منفی اخلاقی روبرو شوند، اقبال و اثر پذیری بیشتری از خود نشان خواهند داد.
ادب آموزی در کودکی:
امام صادق (علیه السلام) فرمود لقمان حکیم به فرزند خود چنین سفارش کرد: یا بنی ان تأدبت صغیرا انتفعت به کبیرا، و من عنی بالأدب اهتم به و من اهتم به تکلف علمه و من تکلف علمه اشتد له طلبه و من اشتدله طلبه أدرک به منفعته فاتخذه عاده، و ایاک و الکسل منه والطلب بغیره.(205) فرزندم اگر در کودکی ادب آموختی در بزرگی از آن بهره خواهی برد.
فرزندم! هر که جویای ادب و معرفت باشد، در راه آن اهتمام می ورزد و هر که در این راه بکوشد برای ادب آموزی، خود را به رنج و سختی اندازد، و هر کسی چنین کند، در جستجوی ادب و معرفت شوق و همت والا پیدا می کند و چون بدین گونه باشد سود آن را دریابد؛ پس ای فرزند! ادب آموزی را پیشه و سیره خود قرار ده و برحذر باش از سستی و تنبلی در این راه و از اینکه ادب را بگذاری و در پی چیزی دیگر برآیی.
آری ادب سرمایه زندگی است، هر کس به آن دست یافت به گنجی بزرگ رسیده است.
برگرفته از کتاب :
